Przerwa na karmienie dziecka. Kiedy przysługuje? Jak ją wyliczyć?
Przerwa na karmienie dziecka. Kiedy przysługuje? Jak ją wyliczyć?
Powrót do pracy po urlopie macierzyńskim lub rodzicielskim często wiąże się z pytaniem o uprawnienia związane z karmieniem piersią. Jednym z najczęściej pojawiających się wątpliwości jest to, czy „godzina na karmienie” przysługuje w każdym przypadku (także nauczycielce) oraz jak prawidłowo ustalić, kiedy można z niej skorzystać.
Poniżej przedstawiamy zasady w sposób możliwie jasny i praktyczny.
1. Podstawy prawne – ogólne przepisy i regulacje dotyczące nauczycieli
Co do zasady przerwy na karmienie reguluje Kodeks pracy i art. 187. Przepis ten określa liczbę i długość przerw w zależności od dobowego wymiaru czasu pracy oraz liczby karmionych dzieci (m.in. brak prawa do przerwy przy pracy krótszej niż 4 godziny dziennie oraz jedna przerwa przy czasie pracy nieprzekraczającym 6 godzin).
W przypadku nauczycieli ustawodawca przewidział jednak odrębną regulację w Karcie Nauczyciela. Zgodnie z art. 69 ust. 2 Karty Nauczyciela:
jeżeli czas pracy nauczycielki karmiącej dziecko wynosi ponad 4 godziny ciągłej pracy dziennie, przysługuje jej jedna godzina przerwy wliczana do czasu pracy
W praktyce oznacza to, że w odniesieniu do nauczycielek kluczowe znaczenie ma właśnie przesłanka „ponad 4 godziny ciągłej pracy” oraz wymiar „jednej godziny”.
2. Kiedy przerwa przysługuje nauczycielce?
Aby przerwa na karmienie przysługiwała na podstawie Karty Nauczyciela, muszą być spełnione łącznie dwa warunki:
-
czas pracy w danym dniu musi przekraczać 4 godziny,
-
praca musi mieć charakter ciągły (w rozumieniu organizacji dnia pracy).
Warto zwrócić uwagę na brzmienie przepisu: chodzi o czas pracy „ponad 4 godziny”, a więc nie o „co najmniej 4 godziny”
3. Jak wyliczyć przerwę przy różnych dniach pracy (nasza obserwatorka pracuje np. 4 godziny jednego dnia i 5 godzin drugiego)?
Uprawnienie to ocenia się odrębnie dla każdego dnia – nie „sumuje się” czasu pracy z kilku dni, aby uzyskać przerwę w innym terminie.
-
Dzień, w którym pracujesz 5 godzin: jeżeli jest to ponad 4 godziny pracy ciągłej, przerwa (1 godzina) przysługuje.
-
Dzień, w którym pracujesz dokładnie 4 godziny: co do zasady przerwa nie przysługuje, ponieważ przepis Karty Nauczyciela wymaga czasu pracy „ponad 4 godziny”.
Uwaga praktyczna: w szkołach źródłem nieporozumień bywa utożsamianie „4 godzin” z „4 lekcjami”. Tymczasem lekcja trwa 45 minut, a przepisy operują dobowym czasem pracy w ujęciu organizacyjnym. Dlatego przy ocenie uprawnienia należy brać pod uwagę rzeczywisty przebieg dnia pracy, zgodnie z planem i obowiązkami wykonywanymi w danym dniu. (Rozpoczynasz pracę o 7.45 i masz dyżur, wychodzisz po 12 – spełniasz zapis ponad 4 godziny)
4. W jaki sposób można skorzystać z przerwy?
Przerwa jest wliczana do czasu pracy, co w praktyce oznacza, że nauczycielka może zostać zwolniona z wykonywania obowiązków w ramach dnia pracy.
Organizacyjnie najczęściej realizuje się to poprzez:
-
późniejsze rozpoczęcie pracy albo
-
wcześniejsze zakończenie pracy
– w dni, w których spełniony jest warunek „ponad 4 godziny ciągłej pracy”.
5. Formalności – jak to uporządkować w szkole/przedszkolu/placówce?
Najczęsciej stosowanym rozwiązaniem jest złożenie do dyrektora pisemnego wniosku o udzielanie przerwy na karmienie, z propozycją organizacji (np. w formie wcześniejszego wyjścia lub późniejszego rozpoczęcia pracy). W praktyce szkoły przyjmują również oświadczenie pracownicy, że karmi piersią (bez nadmiernego formalizowania tej kwestii).
Podsumowanie
-
Nauczycielki mają odrębne uregulowanie przerwy na karmienie w Karcie Nauczyciela.
-
Przerwa przysługuje, gdy w danym dniu praca trwa ponad 4 godziny i ma charakter ciągły.( lekcje, przerwy- dyżury, konsultacje)
-
Uprawnienie rozpatruje się dla każdego dnia osobno (bez sumowania).
-
Najczęściej organizacyjnie realizuje się je poprzez wcześniejsze wyjście lub późniejsze rozpoczęcie pracy.
Koncepcja grafiki z wykorzystaniem AI
